Helaas hebben de argumenten van GroenLinks de meerderheid in gemeenteraad niet kunnen overtuigen: de raad heeft ingestemd met de algehele openstelling van winkels in Diemen op zondag. Wie afgelopen donderdagavond niet naar de raadsvergadering is geweest, maar naar de argumenten tegen het voorstel benieuwd is, kan hier het betoog nalezen dat ons raadslid Frans Eerkens die avond heeft gehouden.
"Het voorstel om winkeliers de gelegenheid te geven alle zondagen de winkel te openen, is volgens de fractie van GroenLinks gebaseerd op verkeerde uitgangspunten. We geven u een aantal voorbeelden.
In het Raadsvoorstel staat dat er een gezamelijk besef bij de winkeliers is dat zij niet meer ontkomen aan een algehele zondag openstelling. Maar dat sluit niet aan op het advies van de winkeliersvereniging om de openstelling te beperken tot één keer per maand.
In het amendement van de VVD/PvdA/D66 staat de overweging dat de winkeliers er bij gebaat zijn dat de winkeltijden in Diemen in belangrijke mate overeenkomen met die in Amsterdam. In zijn algemeenheid is dat een juiste overweging. Je zou toch niet moeten willen dat die winkeltijden in belangrijke mate verschillen van die in Amsterdam. Dan zou Diemen dé nachtwinkel van Amsterdam zijn. De onjuistheid van deze overweging zit hem in het feit dat het hier gaat om een bijzonder deelaspect van de winkeltijden. Het gaat hier om specifiek de openstelling op zondag. En juist daar zijn veel winkeliers en dan met name de zelfstandige winkeliers, niet bij gebaat.
Een rondgang langs 30 zelfstandige winkeliers leverde GroenLinks het volgende inzicht op. Zij vrezen:
- Bij openstelling op zondag de extra kosten die ze moeten maken: energielasten, extra personeelslasten, bewaking en schoonmaak. Daartegenover staat geen extra omzet. Want mensen gaan niet een extra brood kopen omdat de bakker ook op zondag open is.
- Een overbelastende werkdruk: velen werken al zes dagen in de week. Het argument dat ze daarvoor in ruil een andere dag dicht kunnen, heeft het nadeel dat hun sociale leven, naast het drukke bestaan, ook nog moeizamer wordt. Immers de meeste van hun familie en kennissen hebben wel op zondag vrij. Bovendien is zondag een dag met minder omzet, in vergelijking met de andere dagen.
- Blijven ze op zondag dicht dan verliezen sommige ondernemingen een deel van hun omzet.
Zou het erg zijn als deze winkeliers het niet meer gaan redden? De fractie van GroenLinks denkt van wel. Van oudsher vormen deze ondernemers de sterkste band van Diemenaren met het winkelcentrum. Samen schiepen zij een sfeer van betrokkenheid bij het winkelcentrum. GroenLinks is bang dat met het verdwijnen van deze ondernemers die sfeer, voor zover die er nog is, verdwijnt.
Moeten deze ondernemers dan maar ‘betere ondernemers’ worden, beter hun best doen om het hoofd boven water te houden? GroenLinks vindt dat een perfide uiting van het om zich heen grijpende kille marktdenken en is daar een tegenstander van. Wie vraagt zich nog af ten koste van wat al die marktwerking gaat? GroenLinks vraagt zich dat af en met GroenLinks ongetwijfeld een aantal van deze ondernemers.
Uit het onderzoek van de gemeente blijkt dat een meerderheid van de bewoners voor algehele openstelling is. Volgens GroenLinks is het de onjuiste vraagstelling die tot deze betwistbare conclusie leidt. De vraag die de bewoners hebben beantwoord, is of ze gebruik zouden maken van het winkelcentrum als dat op zondag open is. Het antwoord lijkt me voorspelbaar: natuurlijk zullen mensen gebruik gaan maken van een voorziening die er is. De vraag had echter moeten luiden of bewoners er bezwaar tegen hadden dat de openingsmogelijkheden op zondag níet worden uitgebreid. GroenLinks verwacht dat er dan een veel minder positief beeld zou zijn ontstaan.
Laten we het hebben over het extra energiegebruik dat nodig is om de winkels op zondag open te stellen. Hoe strijdig is dat niet met Diemens streven om energieneutraal te worden? De gemeente investeert in energieproductie via zonnepanelen en energiebesparing door isolatie. Gaat de eigenaar van het winkelcentrum mee in ons streven naar duurzaamheid en energieproductie? De ervaringen met DeltaLloyd zijn op dit gebied helaas niet gunstig.
Laten we het hebben over de extra last die de omwonenden zullen hebben van de zondagactiviteiten in hun woongebied. Zij zullen ervaren hoe het is dat PvdA/VVD/D66 zonder bezwaar meegaan 'in de vaart der volkeren' en 'de trend volgen' naar een 24/7-economie.
Laten we het hebben over het parkeren in de directe omgeving van het winkelcentrum. Het College kiest er voor om het bestaande regime te handhaven: op zondag mag iedereen gratis overal parkeren: geen blauwe zone, geen vergunningenstelsel. Hoezo stimuleren we daarmee een verstandige reflectie op autogebruik?
Al met al slaan deze argumenten de onderbouwing onder het voorstel weg en daarom steunt GroenLinks het voorstel niet."
door Frans Eerkens,
28 november 2013